In de context van gevaarlijke stoffen verwijst dermaal naar blootstelling aan een stof via de huid. Dit betekent dat de gevaarlijke stof door de huid kan worden opgenomen of huidirritatie of -schade kan veroorzaken.
Dermo-toxiciteit en blootstelling:
Bij gevaarlijke stoffen zijn er drie belangrijke blootstellingsroutes:
- Inhalatoir (via inademing)
- Oraal (via inslikken)
- Dermaal (via de huid)
Van een stof kan worden vastgesteld dat deze dermaal toxisch is als deze door de huid wordt opgenomen en systemische gezondheidseffecten veroorzaakt. Dit komt vaak voor bij organische oplosmiddelen, pesticiden en bepaalde metalen zoals kwik.
Verschillende effecten van dermale blootstelling:
- Huidabsorptie: Sommige stoffen kunnen de huid binnendringen en het lichaam in de bloedbaan bereiken. Een voorbeeld hiervan is benzeen, dat via de huid kan worden opgenomen en schadelijk kan zijn voor het beenmerg.
- Huidirritatie: Sommige stoffen veroorzaken roodheid, jeuk of een branderig gevoel. Bijvoorbeeld sterke zuren en basen zoals zwavelzuur en natronloog.
- Huidcorrosie: Dit betekent dat de stof ernstige, blijvende schade aan de huid kan veroorzaken, zoals chemische brandwonden (bijvoorbeeld bij fluorwaterstofzuur).
- Huidallergie (sensibilisatie): Sommige stoffen, zoals isocyanaten of epoxyharsen, kunnen een allergische reactie veroorzaken na herhaalde blootstelling.
ADR en dermale toxiciteit:
In het ADR wordt dermale toxiciteit meegenomen bij de classificatie van giftige stoffen (klasse 6.1).
- Een stof krijgt een gevarenetiket voor giftigheid als deze een lage dermale LD50-waarde heeft (d.w.z. dat een kleine hoeveelheid op de huid al dodelijk kan zijn).
- Bijvoorbeeld: cyanide-oplossingen of pesticiden zoals parathion worden als dermale toxische stoffen beschouwd.
Beschermingsmaatregelen:
- Draag chemisch bestendige handschoenen en beschermende kleding als een stof dermale toxiciteit heeft.
- Gebruik nooddouches en oogspoelfaciliteiten op werkplekken waar huidcontact mogelijk is.
- Voorkom direct huidcontact met spatten, dampen of vaste stoffen door gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s).
Conclusie:
De dermale route is een belangrijke blootstellingsweg bij gevaarlijke stoffen. Stoffen met een hoge huidabsorptie kunnen ernstige gezondheidsrisico’s veroorzaken, en bescherming is cruciaal bij het omgaan met deze stoffen.