Bronmaatregelen zijn maatregelen die genomen worden om een risico direct bij de bron aan te pakken, waardoor het probleem in de kern wordt voorkomen of verminderd. Dit is de eerste en meest effectieve stap in de arbeidshygiënische strategie, die bestaat uit een hiërarchie van maatregelen om risico's te beheersen.
Voorbeelden van bronmaatregelen:
- Substitutie – Een gevaarlijke stof vervangen door een minder gevaarlijke stof (bijvoorbeeld loodvrije verf in plaats van loodhoudende verf).
- Procesaanpassing – Een proces aanpassen zodat een gevaarlijke situatie niet meer ontstaat (bijvoorbeeld een natte methode gebruiken om stofvorming te verminderen).
- Afschaffen van een gevaarlijke activiteit – Als een activiteit onnodig risico met zich meebrengt, kan deze soms worden geëlimineerd (bijvoorbeeld het vervangen van oplosmiddelen door watergedragen verven).
Waarom bronmaatregelen?
- Ze pakken het probleem bij de oorzaak aan.
- Ze zijn vaak duurzamer en effectiever dan beschermingsmaatregelen op individueel niveau.
- Ze verminderen of elimineren de noodzaak van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s).
Bronmaatregelen staan bovenaan de arbeidshygiënische strategie, gevolgd door:
- Collectieve maatregelen (bijvoorbeeld ventilatiesystemen).
- Individuele maatregelen (bijvoorbeeld werkprocedures en instructies).
- Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) (bijvoorbeeld handschoenen, ademhalingsbescherming).